İnhaler cihazının hastalar tarafından yanlış kullanıldığı durumlar sıklıkla görülüyor. Bu yanlış kullanımı düzeltmek amacıyla İsviçre’deki hastanede, bir eğitim çalışması düzenlendi. Çalışmada 96 KOAH hastası, eğitimli bir fizyoterapistin önünde inhalasyon tekniklerini gösterdi.

Hastaneye kabulden sonraki 72 saat içinde hastaların doğru nefes alıp almadığını kontrol etmek için bir kontrol listesi kullanıldı.

Kontrol listesi, örneğin inhalatörün kapağının çıkarılıp çıkarılmadığını, dudakların ağızlığın etrafına sıkıca yerleşip yerleşmediğini ve inhalasyondan sonra nefesin en az 5 saniye tutulup tutulmadığını içeriyordu. Ayrıca maksimum inspirasyon akışı (PIF) ölçüldü.

“İnhalerlerin yüzde 69,4’ü uygunsuz kullanıldı”

Hastalar ortalama 72 yaşındaydı ve yüzde 67'sinde alevlenmeler vardı. KOAH hastaları ortalama olarak kişi başına üç inhaler kullanıyordu (96 kişide 292 inhaler).

Çalışmanın birinci aşamasında varılan nokta inhalerin yanlış kullanılmasıydı. İlaç dağıtımını olumsuz etkileyebilecek ve/veya maksimum solunan hava akışının azaldığının tespit edilmesi durumunda en az bir kritik hatanın uygunsuz olduğu değerlendirildi.

111 inhaler (yüzde 69,4) uygunsuz kullanıldı. Bunlardan yaklaşık yüzde 65'i en az bir kritik hatayla, yaklaşık yüzde 13'ü ise yetersiz PIF ile uygulandı. 

Erkekler kadınlara göre biraz daha sık kritik hatalar yaptı: 63 kadından 38'i (yüzde 60,3) başlangıçta ilacın emiliminin azalmasına yol açabilecek bir hata yaptı; 97 erkekten 67'si (yüzde 69,1) bunu yaptı. 65 yaş altı hastaların yüzde 58,3'ü, 65 yaş ve üzeri hastaların ise yüzde 67,7'si kritik hata yaptı.

“Hastaların yüzde 5'i, üçüncü açıklamadan sonra da hata yapmaya devam etti”

Hastaların yaklaşık yüzde 5'i, üç kez açıklandıktan sonra bile hala en az bir kritik hata yaptı ve bu nedenle inhalasyon teknikleri "öğretilemez" olarak kabul edildi. Bu sonuç, tekrarlanan terapi eğitiminin faydasını gösterdi; çünkü hastaların geri kalanı en geç üç açıklamadan sonra artık kritik hatalar yapmadı.

İnhalasyon tekniği "tedavi edilemez" olarak sınıflandırılan hastaların çoğunda bilişsel veya motor sorunlar vardı. Kişinin nefesini daha uzun süre tutamaması da daha yaygındı. Çalışmanın yazarları hastaya özgü özellikleri dikkate almanın ve kullanılan inhalasyon tekniğinin hala uygun olup olmadığını düzenli olarak kontrol etmenin ne kadar önemli olduğunu vurguladı.

Alman eczacıların anket sonuçları

Federal Alman Eczacı Birlikleri Birliği ABDA, eczanede “inhalasyon tekniğinin uygulanmasıyla birlikte ilacın doğru kullanımı konusunda genişletilmiş talimat” farmasötik hizmetini kullanan hastalar arasında bir anket gerçekleştirdi.

Hastaların yüzde 81'i doğru inhalasyon tekniğine ilişkin farmasötik hizmeti çok yararlı buldu ve yüzde 19'u da bunu biraz yararlı buldu.

Ankette hastalardan nefes almayı göstermeleri istendi. Yüzde 83'ü hata yaptı. Eczane ekibi inhalasyon başına ortalama üç hata tespit etti. On yaşına kadar olan çocuklar için bu sayı yediye kadardı. Kendi uygulama bilgilerini iyi ile çok iyi arasında derecelendiren hastalar da benzer sayıda hata yaptı. Uygulama sorunlarının doğası, ilk ve sonraki reçeteler için karşılaştırılabilir nitelikteydi.

Kaynak için tıklayınız