İngiliz ilaç firması Astrazeneca tarafından geliştirilen immünoterapi ilacı durvalumab (piyasa adı Imfinzi), kemoterapi ve cerrahi ile birlikte kullanıldığında, en yaygın akciğer kanseri türüne sahip hastaları iyileştirmede kullanılan bir ilaç.

FDA’nın “Çığır Açan Terapi” tanımını vererek onayladığı durvalumab, PD-L1 inhibitörü; bu da vücudun bağışıklık sisteminden saklanan kanser hücrelerini tespit etmesine ve onları hedef alıp yok etmesine yardımcı olduğu anlamına geliyor.

Ameliyattan önce kemoterapiyle birlikte ayda dört kez infüzyon şeklinde verilen ilaç, ameliyattan sonra da bir yıl boyunca tek başına veriliyor.

“Kanserin tekrarlama riskini yüzde 32 oranında azaltıyor”

2023 yılında 800 katılımcının katıldığı uluslararası bir denemeden elde edilen veriler, kemoterapinin tek başına uygulanmasıyla karşılaştırıldığında, dört yıllık bir süre içerisinde kanserin tekrarlama veya hastaların ölme riskinin yüzde 32 oranında azaldığını göstermişti.

ABD sağlık yetkilileri geçen ay bu hasta grubu için yıllık 70.000 sterlinlik infüzyonu onayladı ve binlerce kişiye fayda sağladı.

İngiltere’de de bu tedavi, vücudun her tarafına yayılmış ve diğer tedavilere yanıt vermeyen ileri akciğer kanseri hastalarına Ulusal Sağlık Servisi (NHS) tarafından halihazırda sunuluyor.

Ancak, iki hafta önce NHS harcamalarını denetleyen Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü (NICE), ABD'yi takip etmeyeceği ve erken evre akciğer kanseri için durvalumab'ı onaylamayacağı sonucuna vardığında uzmanlar şok oldu.

“İlacı reddetme kararınızı geri alın”

İlacın mevcut tedavilerden ne kadar daha etkili olduğunun belirsiz olduğu iddia eden NHS yöneticilerine katılmayan uzmanlar; NICE'ın tutumunu yeniden gözden geçirmesi gerektiğini söyleyerek, hastalığın geri dönme olasılığını üçte bir oranında azaltan ilacı reddetme kararlarını geri almaları çağrısında bulundular.

Uzmanlar her yıl yaklaşık 1.500 hastanın bundan faydalanmasına izin verilmesi gerektiğini savunuyor.

Bununla birlikte NICE, araştırmanın durvalumab'ın etkinliğini mevcut ilaç nivolumab ile doğrudan karşılaştırmadığı için, ilacın pahalı fiyat etiketine değip değmeyeceğini kesin olarak söyleyemeyeceğini savunuyor.

NICE ayrıca yakın zamanda yapılan bir çalışmada her beş hastadan birinin bulantı, kabızlık, yorgunluk ve kas ağrısı gibi yan etkilerden muzdarip olduğunun tespit edilmesiyle ilgili endişelerini dile getirdi.

Diğer yandan benzer yan etkilerin, yaklaşık her on nivolumab hastasından birinde de görüldüğü öne sürüldü. Ayrıca durvalumab hakkında daha uzun vadeli verilerin, onun nivolumab'dan daha etkili olduğunu kanıtlayacağı da savunuluyor.

Barts Kanser Merkezi'nde klinik onkolog olan Dr. John Conibear, NICE'in kararını şu sözlerle eleştirdi:

"Durvalumab, acilen daha fazla seçeneğe ihtiyaç duyan hasta grubu için gerçekten önemli bir adımdır. Bu hastalarda kanserin tekrarlama riski ameliyattan sonra bile yüksektir ve ameliyat öncesi ve sonrasında durvalumab verilmesinin hastaların kansersiz kalma süresini önemli ölçüde artırdığını biliyoruz. NICE'nin bunu onaylamamayı seçmesi hayal kırıklığı yarattı ve kararını yeniden gözden geçirmesini umuyorum.”

“Erken evredeki daha fazla hastayı tedavi edebilmek mümkün”

Dr. Conibear ilacın etkinliği konusuna da değinerek şunları söyledi:

“NHS'de durvalumab alan ileri akciğer kanseri hastalarında, bunun tümörlerin tekrarlama riskini önemli ölçüde azalttığını görüyoruz; öyle ki doktorlar bunu temel tedavi olarak görüyor. Umuyoruz ki bu sayede erken evredeki daha fazla hastayı tedavi edebilmek mümkün olacak.

Hastalar için hayat, her şey yolunda olsa bile gerçekten zor. Hayatlarını, bir sonraki taramanın ne bulacağı konusunda sürekli kaygı içinde geçiriyorlar.

Hastaların yüzde 30 ila yüzde 50'sinde akciğer kanserinin tekrarlaması kabul edilemez. Eğer bu sayıyı düşürebilecek ve daha fazla insanı iyileştirebilecek bir ilacı onaylayabilirsek, bu iyi bir şey olmalı.”

Astrazeneca'nın sözcüsü, düzenleyici kuruluşun ilaca ilişkin nihai kararını Eylül ayının ortalarında vermesi için NICE'a “Ek veri sağlamak için çalıştıklarını” söyledi.

NICE'den bir sözcü şunları söyledi: “Bunun NICE'in bu teknolojiye ilişkin nihai kılavuzu olmadığını belirtmek önemlidir. Tavsiyeler danışma sonrasında değişebilir.”

Kaynak için tıklayınız