Ultra işlenmiş gıdalar tanımı (Ultra-processed foods / UPF); şekerler, tuzlar, hidrojene yağlar, hacim arttırıcı maddeler ve nişastalar (şekerli kahvaltılık gevrekleri, mikrodalgada pişirilen akşam yemekleri, alkolsüz içecekler ve paketlenmiş atıştırmalıklar düşünün) gibi gıdalardan elde edilen maddelerden yapılan, endüstriyel olarak formüle edilmiş ürünler için kullanılıyor.

Northeastern Üniversitesi'nin Ağ Bilim Enstitüsü'ne göre bugün UPF'ler ABD gıda tedarikinin yüzde 73'ünü oluşturuyor ve ortalama ABD'li yetişkine günlük kalorilerinin yüzde 60'ından fazlasını sağlıyor. Ancak araştırmalar giderek UPF'leri bir dizi sağlık sorunuyla ilişkilendiriyor: kardiyovasküler hastalık ve tip 2 diyabetten kolorektal kanser ve depresyona kadar.

Gıda şirketlerinin ciddi muhalefetine rağmen..

Bugün bir düzineden fazla ülke, şirketlerin gıda paketlerinin ön yüzüne, ürünün yaratma potansiyeli olan sağlık sorunları ile ilgili uyarıcı “besin etiketi” basmasını şart koşuyor; bu, hipertansiyon, tip 2 diyabet, kalp hastalığı, felç ve obezite gibi beslenmeyle ilişkili hastalıkların oranının dünya çapında artmasıyla ortaya çıktı.

Misal; Fransa'da bir bakkal dükkanına girdiğinizde çoğu paketlenmiş gıdanın önünde yeşil, sarı veya kırmızı bir puan görmeniz muhtemeldir: en sağlıklısı için yeşil bir "A", en az besleyici olanı için kırmızı bir "E".

Dünya çapında Şili'ye doğru ilerleyin ve bu trafik ışığı benzeri etiket, bir gıdanın yüksek miktarda şeker, tuz, doymuş yağ veya kalori içerdiği durumlarda tüketicileri uyaran bir dur işaretine dönüşür.

Amerika Birleşik Devletleri'nde henüz ambalaj önü beslenme etiketi zorunluluğu bulunmuyor.  Ancak bu yakında değişebilir. ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) şu anda şirketlerin 2027 gibi erken bir tarihte basmaya başlamasını gerektirebilecek ambalaj ön etiketleri geliştiriyor.

Birçoğu büyük tütün şirketlerinin taktik kitabından yararlanan gıda şirketlerinin ciddi muhalefetine rağmen FDA, tüketicileri bilgilendirmede hangisinin en etkili olduğunu ve aynı zamanda ABD kurumsal ifade özgürlüğü yasaları kapsamında hangisinin yasal olduğunu belirlemek için farklı zorunlu etiket tasarımlarını değerlendiriyor.

ABD'de her yıl 1 milyondan fazla insan sağlıksız beslenmeden ölüyor

Yeni ortaya çıkan araştırmalar, ultra işlenmiş gıda tüketimiyle bağlantılı çok çeşitli sağlık etkilerini belirledikçe, “besin etiketleri” hakkındaki tartışmalar da giderek daha acil hale geliyor. Bugüne kadar, FDA tarafından değerlendirilen (ve diğer ülkelerde uygulanan) etiketler, şeker ve sodyum gibi yalnızca "endişe verici besinleri" (ultra işlenmiş olmayan gıdalar) işaretliyor. Ancak birçok savunucu bunun değişmesi gerektiğini söylüyor.

1970'lerde pek çok gıda şirketi gönüllü olarak ambalajlarının üzerine beslenme bilgilerini basmaya başladı ve FDA 1993'te bunu zorunlu kılmaya başladı. Ancak beslenme bilgileri etiketlerine rağmen diyetle ilişkili hastalıkların oranları artmaya devam etti. Bugün ABD'de her yıl 1 milyondan fazla insan beslenmeye bağlı hastalıklardan ölüyor. Şimdi önlem sırasında “besin etiketleri” var.

Kaynak için tıklayınız